Hai phần trước chúng ta đã tìm hiểu về cách phân loại phụ gia, bản chất hóa học, cơ chế tác động của phụ gia tới dầu và máy móc. Phần cuối này sẽ tổng hợp lại và đưa ra những điểm cần lưu ý về phụ gia để nhà máy và các kỹ thuật viên có một cái nhìn đầy đủ hơn trong khi sử dụng.
1. Một vài điểm cần lưu ý về phụ gia:
Không phải lúc nào nhiều phụ gia hơn cũng tốt hơn. Đôi khi nhiều phụ gia được pha trộn vào dầu, lại chẳng có thêm lợi ích nào mà lại làm suy giảm hiệu suất. Tuy nhiên trong vài trường hợp, hiệu suất của phụ gia không cải thiện, nhưng thời gian sử dụng được cải thiện. Cần xem xét vô cùng kỹ lưỡng về vấn đề nồng độ của các loại phụ gia.
Việc tăng tỷ lệ phần trăm của một chất phụ gia nhất định, có thể cải thiện một tính chất của loại dầu nào đó nhưng lại làm suy giảm tính chất khác của dầu. Khi nồng độ của chất phụ gia quy định trở nên mất cân bằng, chất lượng dầu nói chung có thể bị ảnh hưởng.
Một số chất phụ gia cạnh tranh với nhau cho cùng một không gian trên bề mặt kim loại. Nếu nồng độ cao của chất chống mài mòn được thêm vào dầu, chất ức chế ăn mòn có thể trở nên kém hiệu quả hơn. Kết quả có thể là sự gia tăng các vấn đề liên quan đến ăn mòn.
2. Phụ gia dầu bị cạn kiệt như thế nào
Điều rất quan trọng để hiểu rằng hầu hết các chất phụ gia này đều bị cạn kiệt dần trong quá trình hoạt động, bởi:
- Sự phân hủy, lão hóa
- Hấp phụ trên bề mặt kim loại, hạt cặn bẩn và nước
- Bị tách ra do sự lắng đọng hoặc quá trình lọc.
- Các cơ chế hấp phụ và tách liên quan đến chuyển khối hoặc chuyển động vật lý của phụ gia.
Đối với nhiều chất phụ gia, dầu được sử dụng càng lâu thì các lượng phụ gia trong dầu còn lại sẽ càng kém hiệu quả trong việc bảo vệ thiết bị.
Khi các phụ gia suy giảm, độ nhớt tăng, cặn bùn bắt đầu hình thành, axit bắt đầu ăn mòn, tấn công các ổ đỡ và bề mặt kim loại / hoặc mài mòn bắt đầu gia tăng. Nếu dầu có chất lượng kém khi sử dụng, các vấn đề này sẽ xảy ra sớm và nhanh hơn rất nhiều.
Chính vì những lý do này, Bạn hãy nên sử dụng các chất bôi trơn tốt ngay từ ban đầu cũng như luôn kết hợp với các phương pháp bảo trì hiệu quả hệ thống để tránh các tác nhân ngoại lai xúc tác đẩy nhanh quá trình phân hủy dầu, ảnh hưởng đến tuổi thọ dầu và thiết bị. Bảng dưới đây cung cấp cho Bạn như một hướng dẫn để hiểu rõ hơn về các loại phụ gia và chức năng của chúng trong các công thức dầu động cơ.
Rõ ràng từ những thông tin trên, ta có thể thấy có rất nhiều hóa chất được trộn trong hầu hết các loại dầu bôi trơn thiết bị. Chúng là hỗn hợp phức tạp của các hóa chất được cân bằng với nhau trong công thức.
Vì những lý trên, Bạn hãy tránh việc tùy tiện trộn các loại dầu khác nhau hoặc thêm các chất phụ gia bôi trơn một cách thiếu hiểu biết.
3. Phụ gia được bổ sung thêm trên thị trường
Có hàng trăm phụ gia hóa học và chất điều chỉnh bôi trơn bổ sung có sẵn được bán trên thị trường. Trong một số ứng dụng chuyên ngành hoặc ngành công nghiệp, các chất phụ gia này có thể có một vị trí trong việc cải thiện bôi trơn.
Tuy nhiên, một số nhà sản xuất chất bôi trơn bổ sung sẽ phóng đại hoặc đưa ra các tuyên bố chưa được chứng minh, hoặc họ không đề cập đến tác dụng phụ tiêu cực mà phụ gia đó có thể gây ra.
Hãy cẩn thận trong việc lựa chọn và ứng dụng các sản phẩm này, hoặc tốt hơn nữa là không nên sử dụng chúng. Nếu bạn muốn một loại dầu chất lượng tốt, hãy mua một loại dầu tốt ngay từ đầu và hãy để việc phối trộn các hóa chất bổ sung này cho những người thực sự hiểu biết, họ đang làm gì trong phòng thí nghiệm
Thông thường việc bảo hành dầu và thiết bị sẽ bị vô hiệu hóa nếu bạn sử dụng các chất phụ gia trên thị trường vì không ai dám đảm bảo việc pha trộn đó sẽ dẫn đến hậu quả gì.
Khi xem xét việc sử dụng phụ gia sau thị trường để giải quyết vấn đề, nên nhớ các quy tắc sau:
Quy tắc 1
Một chất bôi trơn kém không thể được chuyển đổi thành một sản phẩm cao cấp chỉ bằng cách trộn thêm phụ gia. Mua một loại dầu thành phẩm kém chất lượng và cố gắng khắc phục chất lượng bôi trơn kém của nó với một số phụ gia đặc biệt là phi logic.
Quy tắc số 2
Một số xét nghiệm trong phòng thí nghiệm có thể bị làm giả/đạo số để cung cấp một kết quả tốt nhằm vượt qua các tiêu chuẩn đánh giá. Thông thường cần rất nhiều thử nghiệm oxy hóa và mài mòn được chạy để có được một bằng chứng tốt về hiệu suất của phụ gia. Sau đó mới nên đưa thử nghiệm thực tế vào thực hiện.
Quy tắc số 3
Dầu gốc chỉ có thể hòa tan một lượng phụ gia nhất định. Do đó, việc bổ sung phụ gia bổ sung vào dầu có mức độ hòa tan thấp hoặc đã bão hòa với phụ gia cũ có nghĩa là phụ gia thêm vào sẽ lắng ra khỏi dung dịch và nằm ở dưới đáy thùng chứ không hề nằm trong dòng dầu. Phụ gia đó dù tốt như thế nào cũng không bao giờ thực hiện được chức năng chính của nó trong cả khối dầu.
Nếu bạn quyết định sử dụng phụ gia trên thị trường, trước khi thêm bất kỳ phụ gia bổ sung nào vào hệ thống bôi trơn, hãy thực hiện các biện pháp phòng ngừa sau:
- Xác định xem đâu là vấn đề bôi trơn thực tế đang tồn tại. Ví dụ, một vấn đề ô nhiễm dầu thường liên quan đến bảo dưỡng kém hoặc không lọc dầu chứ không nhất thiết là do dầu bôi trơn kém hoặc không đủ phụ gia.
- Chọn phụ gia bổ sung phù hợp. Tức là Bạn dành thời gian để nghiên cứu về tính tương thích của các sản phẩm được trộn lẫn/ bổ sung vào nhau trên thị trường và nó được thực hiện tại các phòng tí nghiệm.
- Hãy đảm bảo rằng các dữ liệu thử nghiệm thực tế về sản phẩm này được cung cấp sẵn, để chứng minh cho các khiếu nại liên quan đến hiệu quả của sản phẩm.
- Tham khảo một phòng thí nghiệm phân tích dầu độc lập có uy tín. Nên phân tích dầu hiện tại của bạn ít nhất hai lần trước khi tiến hành thêm phụ gia bổ sung. Điều này sẽ tạo ra một mốc tham chiếu.
- Sau khi bổ sung phụ gia đặc biệt, tiếp tục phân tích dầu một cách thường xuyên. Chỉ thông qua phương pháp so sánh này mới có thể thu được dữ liệu khách quan về tính hiệu quả của phụ gia.
Có rất nhiều tranh cãi xung quanh việc áp dụng các chất phụ gia bổ sung. Tuy nhiên cũng có một vài trường hợp vẫn có một số chất phụ gia bôi trơn được bổ sung có khả năng làm giảm hoặc loại bỏ ma sát trong một số ứng dụng máy công cụ của ngành gia công kim loại, ổ đĩa áp suất cực cao và một số ứng dụng hệ thống thủy lực áp suất cao.
